Sessiz film, üzerine senkronize olarak kaydedilmiş diyalogları olmayan filmdir. Sessiz film teknolojisi 1860 civarında icat edilmiş, fakat film makaralarının kolaylıkla imal edildiği 1880 – 1900 yıllarına kadar fazla kullanılmayan, sıradışı bir yenilik olarak kalmıştır.
Açıkçası tarihi ile çekilen filmler ile Sessiz sinema dönemi bir hayli ilgi çekici ve güzel gözüküyor. Sessiz sinema denilince hepinizin aklında merak uyandırdığını hayal edebiliyorum. Gelin şimdi sessiz sinema dönemine adını yazdırmış 5 filme bir göz atalım.
1. City Light
City Light (1931) .. Charles Chaplin filmlerinden İmdb Top 250 listesinde mevcut olanlardan en yüksek puana sahip Şehir Işıkları (1931) O dönemlerde sessiz film olayı bitmiştir ama Şarlo sessiz film çekmeye devam ederek herkese beden ve ruh dilinin ne olduğunu bir kez daha göstermiştir.
İyi yürekli bir sokak serserisi, kör bir çiçek satıcısına aşık olur. Kıza kendisini zengin bir adam olarak tanıtır. Sonradan hayatını kurtardığı bir milyonerin ona arkadaşça davranıp sözler vermesinden cesaretlenir. Adamın kapısını aşındırıp, sevdiği kızın gözlerinin görmesi için gerekli ameliyat parasını ödünç alabileceğini sanır. Oysa varlıklı insanlar abartılı bir kibarlık içerisinde, ikiyüzlü bir yaşam sürmeye alışkındırlar.
2. Battleship Potemkin
Film, Potemkin isimli savaş gemisinde kötü şartlar içinde yaşamaya mahkum edilmiş gemi tayfasının isyanını ve bu isyancıları destekleyen Odesa halkının dramını anlatıyor. Çapraz kamera hareketli kurgusuyla izleyenleri sürükleyici müthiş bir gerilim oluşturulmuş. Komünist devrim Rusyasında yapıldığı halde aslında filmde materyalizm karşıtı olan ruhçu inanca yönelik simgeleri yönetmen filme koymuştur. Örneğin taş arslanın Odesa halkını desteklemek istercesine canlanışı buna güzel bir örnektir…
3. The General
Johnnie makinisti olduğu treni “The General”a ve Annabelle Lee isimli bir kadına aşıktır. Ancak Amerikan İç Savaşı başladığında çalıştığı hat iptal edilir ve Johnnie de bir mühendis olarak daha değerli hale geldiğinden servisten alınır. Annabelle bu durumun Johnnie’nin korkaklığından ötürü kaynaklandığını düşünmektedir. Bir casus Annabelle’in de içinde olduğu treni kaçırınca Johnnie hem trenini hem de sevdiği kadını kurtarmak üzere adrenalinle dolu bir yolculuğa çıkacaktır.
4. Sunrise: A Song of Two Humans
Şehirli bir kadın tatil yapmak için ücra bir göl kenarına gider. Kadın bir gece gezinti esnasında bir çiftliğe uğrayan; bir adam, kadın ve çocuktan oluşan bir aileyle tanışır. Adama ilgi duyan kadın onu ele geçirmek için anında harekete geçer. Adamı yanına çağırıp ona karısını öldürmesini ve çiftliğini satarak onunla birlikte şehre dönmesini söyler. İkna olan adam, karısını öldürebileceği bir plan kurarak onu bir deniz gezisine çıkarır. Ancak bu plan her şeyi yıkmak bir yana, inzivaya çekilmiş evliliklerini yeniden canlandırmaya vesile olacaktır.
Usta yönetmen Murnau imzalı filmin başrollerinde George O’Brien, Margaret Livingston ve bu filmdeki rolüyle Oscar heykelini kucaklayan Janet Gaynor yer alıyor.
5) The Cabinet of Dr Caligari
Alman sinemasının dışavurumcu akımın en önemli temsilcileri arasında yer alan yönetmen Robert Wiene tarafından 1919 yılında çekilen film, bir Alman kasabasında işlenen esrarengiz seri cinayetleri ve gelişen olayları konu alıyor. Sinema sanatında ‘Caligarism’ teriminin doğmasına neden olan kurgu ve kamera kullanımıyla büyük ses getiren film, sessiz sinema döneminin baş yapıtları arasında yer alıyor.