Devrim Arabalarından Günümüze
Türkiye’ nin ilk yerli otomobili olan Devrim’i unutmadık, bu konu üzerine film dahi çektik.Fakat neden devam edemedik? Türkiye’ nin yerli ve milli otomobil arayışı yeni değil.İlk yerli otomobil denemesi olan Devrim’in hikayesi yerli otomobil hayallerimizin bir örneğidir.Devrim arabalarının hikayesine gelin bir göz atalım.
15 Mayıs 1961 tarihinde, Devlet Başkanı Cemal Gürsel, Otomobil Endüstrisi kongresinin açılışında yaptığı konuşmasında, “Türkiye’de otomobil yapılamaz diyorlar. Bu tamamen kara bir düşüncenin mahsulüdür” der. Kongrenin sonrasında 22 mayıs 1961 tarihinde “çok gizli” damgasıyla Başbakanlık, Ulaştırma Bakanlığı’na bir yazı yazar. Bu yazıda: “Devlet Demir yollarımızın teknik imkanlarının müsait ve mükemmel olması nedeniyle milli ekonomide önemli bir yer işgal edecek olan otomobil imalatı sanayinin kurulmasına liderlik etmesini uygun görmekteyim.” Zaman kısıtlıdır. Üretilecek olan aracın 29 ekim Cumhuriyet bayramı törenlerine yetiştirilmesi gerekmektedir. 23 Türk mühendisinin başında olduğu bir ekip, atölye olarak seçilen Eskişehir cer atölyesinde gece-gündüz çalışmaya başlayıp, sıfırdan, modeli tamamen kendilerine ait, %100 yerli malzeme kullanılarak ve tüm parçaları el işçiliğiyle üretilmiş bir otomobil oluşturulmaya koyulur.Elde ki imkanlarla en iyisi ve tamamı yerli bir otomobil yapılır.
Araçlar 29 Ekim gece yarısı trenle Ankara’ya doğru yola çıkarılır. Depolarında trendeki güvenlik kuralları gereği hiç benzin bulunmamaktadır. Benzin alımı sabahleyin, meclise giderken yol üzerindeki benzin istasyonundan yapılacaktır. 29 Ekim sabahı, motosikletli kalabalık bir trafik ekibinin arasında yola çıkar. Ama trafik ekibi benzin alma işinden haberdar olmadığı için benzin istasyonuna uğramayıp yola devam ederler. Durum ancak meclisin önüne gelindiğinde anlaşılır. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, Devrim’in direksiyonuna geçer. Araba biraz gider ve durur. Bunun sonucunda Türkiye’de otomobil yapılamaz diyenlere gün doğmuş olur.
Basın öyle bir şekilde dalga geçer ki, Gürsel’in sırf olayın hiç önemli olmadığını vurgulamak için söylediği: “Biz batılı kafasıyla otomobili yapar, doğulu kafasıyla benzin koymayı unuturuz” cümlesi manşetlere taşınır ve Devrim arabasının 100 metre ilerleyip bozulduğu yazılır. Oysa ki Cemal Gürsel, bu arada benzini konmuş olan diğer Devrim arabasına binip Anıtkabir’e gitmiş, yolda kaldığı iddia edilen Devrim, aynı gün hipodromda yapılan geçit törenine katılmıştır. Ancak gazeteler bunları değil, harcanan onca paranın boşa gittiğini yazmaktadır. Bu olumsuz haberlerden sonra yerli otomobil üretimi tamamen gündemden kaldırılır.
Bugün bej renkli devrim arabası hâlâ çalışır durumda ve tık demeden 17.000 km yapmıştır.Günümüzde Eskişehir Tülomsaş bahçesinde, özel bir camekanda sergilenmektedir.
Peki Türkiye’nin yeni yerli otomobil girişimi nasıl oldu?
Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu Sanayi ve Ticaret A.Ş. kısaca TOGG‘un hikayesinde sıra.
Türkiye’de yerli otomobil üretebilmek için birlikte çalışma kararı alan şirket ve kuruluşlar Kasım 2017’de Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklandı.Bu amaçla Anadolu Grubu, BMC , Kök Grubu,Turkcell,Zorlu Holding ve TOBB tarafından 25 Haziran 2018’de Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu Sanayi ve Ticaret A.Ş. kuruldu.
TOGG ne zaman satışa sunulacak ve fiyatı ne kadar olacak?
Geçtiğimiz günlerde tanıtımı yapılan ilk yerli otomobilin ne zaman satışa sunulacağı merak ediliyor.Yetkililer bu konuda bazı açıklamalar yapmış durumdalar. Bu açıklamalara göre ilk yerli otomobil fabrikası 2021 yılı içerisinde kurulacak. Üretime ise, hemen başlanması planlanıyor. Planların sorunsuz ilerlemesi halinde, ilk TOGG satışları 2022’de başlayacak.
Aracın fiyatının ne kadar olacağı da merak edilenler arasında yer alıyor. Yetkililer bu konuda bir açıklama yapmak için henüz erken olduğu kanaatindeler.Ancak otomobil yerli üretim olacağından, diğer araç fiyatlarından daha ucuza mal olacağı düşünülüyor.
Otomotiv sektörü köklü bir değişimden geçiyor. Bugün elektrikli ve bağlantılı araçlar toplam araç sayış gelirlerinin yalnızca yüzde 1’ine sahipken, 15 yıl sonra bu oran yüzde 40’lara çıkacak. Bu otomobiller ve mobilite ekosisteminin içereceği tüm kritik teknolojileri özgün olarak geliştirme imkanımız var. Ayrıca bugünlerde ekonomik ve teknolojik bağımsızlığımızı güçlendirme yolunda ülkemizin en büyük teknoparkı bilişim vadisi resmen açıldı. Bilişim Vadisi’nin paydaşları olan kamu, üniversite, sanayi ve STK’lar güçlü bir sinerji oluşturacaklar.Buradaki somut projelerle küresel markalarımızın oluşmasına ve Türk girişimlerinin ortaya çıkmasını sağlayacaklar.
Size şunları söylememde de fayda var.Her şeyden önce Türkiye’nin küresel bir markası olacak bu girişim.Kararlarını bağımsız verebilen, ekosistemini kendisi oluşturabilen bir şirket.Doğru zamanda ve doğru şekilde.Marka isimlendirmesi önümüzdeki senelerde yapılacak.Ülkemizde sıfırdan bir mobilite sistemi yapılacak.Teknolojiye,sanayiye ek olarak eğitime ve tabi ki bilime yatırım yapılmaya devam edilecek.Bu girişim büyük bir istihdamda sağlayacak. Artık nesnelerin internetiyle bağlantılı otomobiller,otomobilin kendisinin internetli olduğu bir dünyadan bahsediyoruz. Şehirlerimiz, evlerimiz, fabrikalarımız akıllandıkça otomobillerimiz bir yaşam alanına, her birinin iç içe girdiği bir alana dönüşüyor. Bu nedenle diyorum ki, hep birlikte destek olmalıyız bu projeye.
Yerli otomobilin üretimi bittiğinde hep birlikte başarısını göreceğiz ve destekleyeceğiz. Bu ülkemizin gururu, Türkiye’nin otomobili.
Bu otomobil sadece Türkiye’de üretilmeyecek. Markası, patenti bizim olacak. Lisans almayacağız, lisans satacağız. Montaj yapmayacağız, montaj yaptıracağız. Başka patentler için çalışmayacağız, kendi patentlerimiz için yabancı mühendislerimizle birlikte çalışacağız.15 yılda en az 22 milyar lira yatırım yapılacak.
Ne aktarmak istedik?
Yerli otomobil tartışmaları sürerken Türkiye’de en büyük üç iş kolundan biri olan otomotiv sektörü hızla büyüyor. Otomobilde üretim adımı ilk olarak 1954’te Tuzla’da açılan Jeep fabrikası ile başladı. Yerli araba Anadol’un üretildiği tarih olan 1966, otomobil tutkunlarının zihinlerine kazınmış durumda. Ardından 1968’de kurulan Türk Otomobil Fabrikası ise Murat 124 modelinin üretimini yaptı. 1970’li yıllardan itibaren ivme kazanan sektörde Oyak, Otoyol, Karsan gibi fabrikalar öne çıkmayı başardı.Aslında bana göre tek bir eksiğimiz vardı: Milli şuurla yerli üretime destek olmak ve eskiden yaptığımız hatalardan ders almak.Türkiye bu otomobil girişiminde başarılı olursa hem teknoloji hem de otomotiv sektöründe dünya sahnesindeki diğer rakiplerinin arasında pazarda yerini alacak.Eğer bizler betona değil sanayiye dayalı bir ekonomi istiyorsak bu otomobili desteklemeliyiz.Fikri mülkiyet hakları Türkiye’de olan her ürün yerlidir, bunu da unutmamak gerekli. TOGG’un girişiminin yanında yer almalıyız.
TOGG hakkında daha fazla bilgi için resmi web sitesini incelemenizi tavsiye ederim. https://togg.com.tr/
Leave a reply